Głównym obiektem znajdującym się przy Rynku była od czasów średniowiecza taberna, zwana później „Domem wójtowym„, „Karczmą Wójtowską” czy po prostu karczmą. Pełniła funkcję nie tylko domu gościnnego i karczmy, ale i głównej sali zbornej miejskiej wspólnoty. Karczma Wójtowska jako miejsce władzy była poprzednikiem późniejszych ratuszy, magistratów i urzędów miejskich. Ponadto taberna była siedzibą urzędnika książęcego, którym był dziedziczny wójt. Karczma Wójtowska była centralnym miejscem spotkań mieszkańców, gdzie dyskutowano o wieściach dochodzących ze świata, pito piwo oraz inne trunki 1.
Taberna położona w północno-zachodnim narożniku Rynku była rozłożystą, drewnianą budowlą o szerokim podcieniu z sienią, w której jak podają stare dokumenty, koń z wozem mógł zawrócić. Budynek zwieńczony był łamanym dachem o dwóch kondygnacjach zakończonych ozdobnymi szczytami 2. Karczma zwrócona była do rynku ścianą szczytową. Miała solidną, kamienną podmurówkę. Kolumienki podcieni misternie wyciosane były w rozmaite ornamenty i tworzyły tzw. wystawkę3. Od strony Rynku znajdował się przelotowy wjazd łączący główny budynek karczmy z drugim prostopadle do niego dobudowanym 4. W owej dobudówce, przypominającej halę, mieściły się stajnia i wozowania. Od strony rynku oddzielne drzwi prowadziły do izby szynkowej z szynkwasem, komory i kuchni. Wewnątrz mieściła się obszerna izba ze sceną o podpartym stropie drewnianym i pięknie rzeźbionymi kolumienkami 5.
Stara Karczma, chyląca się do upadku, przechodziła jeszcze na początku XX w. okres rozkwitu jako nieoficjalny Dom Ludowy, czy Dom Kultury. Obszerne pomieszczenie mieściło scenę dla przedstawień amatorskich. W karczmie odbywały się zebrania i większe zgromadzenia społeczne, także zabawy i wesela. W budynku, który nie pełnił już tylko roli karczmy, złożony był także sprzęt ratowniczy, przeciwpożarowy. Gdy bił dzwon na wieży kościelnej, ludność wołała „Gore”, to poszkodowani i ich sąsiedzi biegli do karczmy po sikawki, drabiny i toporki aby ratować zagrożone mienie 6.
Karczma została rozebrana przez prusaków podczas I wojny światowej w 1917 r.
W roku 1933 na części fundamentów Karczmy Wójtowskiej oraz części zachowanych piwnic kamienicę wybudowali małżonkowie Zofia i Teodor Makowscy; Teodor Makowski (pseudonim „Pikalski”), działacz niepodległościowy, sybirak, powstaniec śląski 7.
- . Portal Rynek2
- . Jerzy Termiński: Nasza Czeladź w XIX w. Wydawca Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi, 1997 r., s. 47.
- . Jerzy Termiński: Nasza Czeladź w XIX w. Wydawca Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi, 1997 r., s. 47.
- Jerzy Termiński: Nasza Czeladź w XIX w. Wydawca Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi, 1997 r., s. 47.
- Jerzy Termiński: Nasza Czeladź w XIX w. Wydawca Stowarzyszenie Miłośników Czeladzi, 1997 r., s. 47.
- Czesława Niemyska-Rączaszkowa: Czeladź – Opowieść o mieście. Wydawca Urząd Miasta Czeladź, 1993 r., s. 58.
- . Portal Rynek2
